Πόσες φορές σε ένα ματς βλέπουμε μια εκτέλεση πέναλτι που ο εκφωνητής την χαρακτηρίζει «α λα Πανένκα»; Μια εκτέλεση που κρύβει μεγάλο αγωνιστικό θράσος αλλά και τρομερή τεχνική. Πάνω από όλα όμως χρειάζεται Ολύμπια ψυχραιμία. Αυτό το γλυκό σκάψιμο που δίνει άλλη ομορφιά στο πέναλτι ήταν η απόλυτη στιγμή της διοργάνωσης. Ο μυστακοφόρος Αντονίν Πανένκα με αυτόν τον υπέροχο τρόπο νίκησε τον Ζεπ Μάιερ στο καθοριστικό πέναλτι που χάρισε τον τίτλο στην Τσεχοσλοβακία! Πάμε να ξεδιπλώσουμε το κουβάρι της διοργάνωσης παρέα…
Ο Κρμέντσικ και η παρέα του θα είναι στο Euro 2020. Μπορεί η Τσεχία να κάνει την έκπληξη; Δες τα ειδικά για την Τσεχία (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)!
Η Τσεχοσλοβακία από την πρώτη διοργάνωση είχε πολλάκις πάει ψηλά, είχε φτάσει κοντά στο να πιει νερό, αλλά δεν το κατόρθωσε μέχρι το 1976 που ο Άντον Όντρους σήκωσε ψηλά στον ουρανό του Βελιγραδίου την πολύτιμη κούπα, με την ομάδα του να νικάει την κάτοχο του τίτλου, Δυτική Γερμανία!Η διοργάνωση για μια ακόμα φορά διατήρησε το ίδιο format. Δηλαδή προκριματικός γύρος με τη συμμετοχή 32 ομάδων σε 8 γκρουπ. Η διαδικασία ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 1974 και ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 1976.
Η πορεία της Ελλάδας
Το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα βρέθηκε στον ίδιο όμιλο με την πρωταθλήτρια Ευρώπης, Δυτική Γερμανία και η αποστολή της ήταν εκ προοιμίου δύσκολη. Ωστόσο είχε μια τουλάχιστον αξιοπρεπή παρουσία καταλαμβάνοντας την 2η θέση πίσω από το μεγάλο φαβορί, όντας μόλις δύο βαθμούς πίσω. Σπουδαίοι παίκτες απάρτιζαν το τότε ρόστερ, μεταξύ των οποίων οι Αντώνης Αντωνιάδης που με 3 γκολ ήταν ο πρώτος της σκόρερ, ο Γιώργος Δεληκάρης, ο Μίμης Παπαϊωάννου, ο Κούλης Ιωσηφίδης και άλλοι σπουδαίοι θρύλοι του ποδοσφαίρου μας. Ο απολογισμός της Ελλάδας ήταν 2 νίκες, 3 ήττες και 1 ισοπαλία με τέρματα 12-9.
Η κατάταξη των προκριματικών
Η φάση αυτή επιφύλαξε κάποιες ηχηρές εκπλήξεις. Αίσθηση σίγουρα παρουσίασε ο αποκλεισμός της Αγγλίας που έμεινε δεύτερη πίσω από την μετέπειτα κάτοχο του τροπαίου Τσεχοσλοβακία. Μεγάλη εντύπωση έκανε και η πρώτη απουσία της Ουγγαρίας από μια σπουδαία διοργάνωση. Οι Μαγυάροι έμειναν στη 2η θέση βλέποντας την… πλάτη της Ουαλίας! Η Ιταλία δεν τα κατάφερε επίσης, αλλά πλήρωσε το γεγονός ότι είχε να ανταγωνιστεί την τρομερή Ολλανδία των Κρόιφ, Ρένζενμπρινκ και Νέεσκενς. Τέλος σίγουρα κάποιος παραξενεύτηκε βλέποντας τη Γαλλία να μένει 3η πίσω από Βέλγιο και Ανατολική Γερμανία.
1ο Γκρουπ
| 1 |  Τσεχοσλοβακία |
6 | 4 | 1 | 1 | 15 | 5 | +10 | 9 | Πέρασε στα πλέι οφ | – | 2–1 | 5–0 | 4–0 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2 |  Αγγλία |
6 | 3 | 2 | 1 | 11 | 3 | +8 | 8 | 3–0 | – | 0–0 | 5–0 | ||
| 3 |  Πορτογαλία |
6 | 2 | 3 | 1 | 5 | 7 | −2 | 7 | 1–1 | 1–1 | – | 1–0 | ||
| 4 |  Κύπρος |
6 | 0 | 0 | 6 | 0 | 16 | −16 | 0 | 0–3 | 0–1 | 0–2 | – |
2ο Γκρουπ
| 1 | Ουαλία | 6 | 5 | 0 | 1 | 14 | 4 | +10 | 10 | Πέρασε στα πλέι οφ | – | 2–0 | 1–0 | 5–0 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2 |  Ουγγαρία |
6 | 3 | 1 | 2 | 15 | 8 | +7 | 7 | 1–2 | – | 2–1 | 8-1 | ||
| 3 |  Αυστρία |
6 | 3 | 1 | 2 | 11 | 7 | +4 | 7 | 2–1 | 0–0 | – | 6–2 | ||
| 4 |  Λουξεμβούργο |
6 | 0 | 0 | 6 | 7 | 28 | −21 | 0 | 1-3 | 2–4 | 1–2 | – |
3ο Γκουπ
| 1 |  Γιουγκοσλαβία |
6 | 5 | 0 | 1 | 12 | 4 | +8 | 10 | Πέρασε στα πλέι οφ | – | 1–0 | 3–0 | 3–1 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2 | Β. Ιρλανδία | 6 | 3 | 0 | 3 | 8 | 5 | +3 | 6 | 1–0 | – | 1–2 | 3–0 | ||
| 3 |  Σουηδία |
6 | 3 | 0 | 3 | 8 | 9 | −1 | 6 | 1–2 | 0–2 | – | 3–1 | ||
| 4 |  Νορβηγία |
6 | 1 | 0 | 5 | 5 | 15 | −10 | 2 | 1-3 | 2–1 | 0–2 | – |
4ο Γκρουπ
| 1 |  Ισπανία |
6 | 3 | 3 | 0 | 10 | 6 | +4 | 9 | Πέρασε στα πλέι οφ | – | 1–1 | 1–1 | 2–0 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2 | Ρουμανία | 6 | 1 | 5 | 0 | 11 | 6 | +5 | 7 | 2–2 | – | 1–1 | 6–1 | ||
| 3 |  Σκωτία |
6 | 2 | 3 | 1 | 8 | 6 | +2 | 7 | 1–2 | 1–1 | – | 3–1 | ||
| 4 |  Δανία |
6 | 0 | 1 | 5 | 3 | 14 | −11 | 1 | 1–2 | 0–0 | 0–1 | – |
5ο Γκρουπ
| 1 |  Ολλανδία |
6 | 4 | 0 | 2 | 14 | 8 | +6 | 8 | Πέραε στα πλέι οφ | – | 3–0 | 3–1 | 4–1 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2 |  Πολωνία |
6 | 3 | 2 | 1 | 9 | 5 | +4 | 8 | 4–1 | – | 0–0 | 3–0 | ||
| 3 |  Ιταλία |
6 | 2 | 3 | 1 | 3 | 3 | 0 | 7 | 1–0 | 0–0 | – | 0–0 | ||
| 4 |  Φινλανδία |
6 | 0 | 1 | 5 | 3 | 13 | −10 | 1 | 1-3 | 1–2 | 0–1 | – |
6ο Γκρουπ
| 1 |  Σοβ. Ένωση |
6 | 4 | 0 | 2 | 10 | 6 | +4 | 8 | Πέρασε στα πλέι οφ | – | 2–1 | 3–0 | 4–1 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2 |  Ιρλανδία |
6 | 3 | 1 | 2 | 11 | 5 | +6 | 7 | 3–0 | – | 4–0 | 2–1 | ||
| 3 |  Τουρκία |
6 | 2 | 2 | 2 | 5 | 10 | −5 | 6 | 1–0 | 1–1 | – | 2–1 | ||
| 4 |  Ελβετία |
6 | 1 | 1 | 4 | 5 | 10 | −5 | 3 | 0–1 | 1–0 | 1–1 | – |
7ο Γκρουπ
| 1 |  Βέλγιο |
6 | 3 | 2 | 1 | 6 | 3 | +3 | 8 | Πέρασε στα πλέι οφ | – | 1–2 | 2–1 | 1–0 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2 |  Αν. Γερμανία |
6 | 2 | 3 | 1 | 8 | 7 | +1 | 7 | 0–0 | – | 2–1 | 1–1 | ||
| 3 |  Γαλλία |
6 | 1 | 3 | 2 | 7 | 6 | +1 | 5 | 0–0 | 2–2 | – | 3–0 | ||
| 4 |  Ισλανδία |
6 | 1 | 2 | 3 | 3 | 8 | −5 | 4 | 0–2 | 2–1 | 0–0 | – |
8ο Γκρουπ
| 1 |  Δ. Γερμανία |
6 | 3 | 3 | 0 | 14 | 4 | +10 | 9 | Πέρασε στα πλέι οφ | – | 1–1 | 1–0 | 8–0 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2 |  Ελλάδα |
6 | 2 | 3 | 1 | 12 | 9 | +3 | 7 | 2–2 | – | 2–1 | 4–0 | ||
| 3 | Βουλγαρία | 6 | 2 | 2 | 2 | 12 | 7 | +5 | 6 | 1–1 | 3–3 | – | 5–0 | ||
| 4 |  Μάλτα |
6 | 1 | 0 | 5 | 2 | 20 | −18 | 2 | 0–1 | 2–0 | 0–2 | – |
Η φάση των «8»
Η προημιτελική φάση ή τα πλέι οφ όπως ονομάζονταν τότε έλαβαν χώρα από τον Απρίλιο μέχρι και τον Μάιο του 1976. Τα εισιτήρια είχαν πάρει η Δυτική Γερμανία, η Ολλανδία, η Τσεχοσλοβακία, η Ουαλία, το Βέλγιο, η ΕΣΣΔ, η Ισπανία και η οικοδέσποινα της τελικής φάσης, Γιουγκοσλαβία.
Η Ουαλία που ήταν από τις ευχάριστες εκπλήξεις της προκριματικής φάσης, δεν μπόρεσε να κάμψει την πάντα ισχυρή Γιουγκοσλαβία του Ντράγκαν Τζάγιτς. Στο ματς του Βελιγραδίου οι «πλάβι» πήραν καθαρή νίκη με 2-0 και έτσι με το 1-1 στο Κάρντιφ πέρασαν στην τελική φάση. Εκεί βρέθηκε και η Ολλανδία που έκανε πάρτι κόντρα στο γειτονικό Βέλγιο. Ουσιαστικά όλα τέλειωσαν στο πρώτο ματς όπου οι «οράνιε» με όργια του Ρένσενμπρινκ που σημείωσε χατ – τρικ διέλυσαν με 5-0 το Βέλγιο, κάνοντας τη ρεβάνς τυπική διαδικασία. Για την ιστορία να πούμε ότι ντουμπλάρισαν τις νίκες τους με 1-2 με τους Ρεπ και Κρόιφ να γυρίζουν το ματς από το 1-0.
Τα ζευγάρια που ξεχώρισαν στα πλέι οφ ήταν το Τσεχοσλοβακία – ΕΣΣΔ και το Ισπανία – Δ. Γερμανία. Η ισοπαλία που πήραν τα «πάντσερ» στο «Βιθέντε Καλδερόν» τους έδωσε το προβάδισμα το οποίο μετουσίωσαν σε πρόκριση επικρατώντας με 2-0 στο Μόναχο με γκολ των Χένες και Τοπμέλερ. Οι Τσεχοσλοβάκοι πήραν καθαρό 2-0 στην Μπρατισλάβα και έτσι πήγαν με άλλο αέρα στο Κίεβο, εκεί που η ισοπαλία με 2-2 ήταν υπεραρκετή για να τους στείλει στα τελικά.
Η τελική φάση
Η τελική φάση φιλοξενήθηκε σε δύο πόλεις της Γιουγκοσλαβίας. Στο Ζάγκρεμπ και στο Βελιγράδι. Στις 16 Ιουνίου στο Ζάγκρεμπ διεξήχθη ο πρώτος ημιτελικός και η διοργάνωση ολοκληρώθηκε στις 20 Ιουνίου στο Βελιγράδι. Στον πρώτο χρονικά ημιτελικό, η Τσεχοσλοβακία διεκδίκησε την παρουσία της στον τελικό κόντρα στην πανίσχυρη Ολλανδία. Πρόσωπο του αγώνα ο αρχηγός Άντον Όντρους! Σκόρερ για την ομάδα του στο 19′ για το 1-0, αλλά και σκόρερ της Ολλανδίας στο 73′ για το 1-1. Οι δύο ομάδες έλυσαν τις διαφορές τους στην παράταση, εκεί που μίλησε ο Νέχοντα (114′) και ο Βέσελι (118′), στέλνοντας της Τσεχοσλοβακία στον μεγάλο τελικό.
Μια μέρα μετά η κάτοχος του τίτλου Δ. Γερμανία αντιμετώπισε την οικοδέσποινα Γιουγκοσλαβία, στο Βελιγράδι. Τα γρήγορα γκολ των Ποπιβόντα και Τζάγιτς έφεραν τους «πλάβι» με σκορ 2-0 στο 30′! Οι Γερμανοί έχουν πολλάκις αποδείξει ότι δεν παρατάνε το ματς πριν σφυρίξει τη λήξη ο διαιτητής. Έτσι μπήκαν στο παιχνίδι με το 2-1 από τον Φλόχε (64′), ενώ το γκολ του Ντίτερ Μίλερ στο 84′ έκοψε τα φτερά των Γιουγκοσλάβων… Η παράταση ήταν σόου του Ντίτερ Μίλερ που με δύο ακόμα γκολ έστειλε σε back to back τελικό τα «πάντσερ», ώστε να υπερασπιστούν τα κεκτημένα.
Στις 20 Ιουνίου έπεσε η αυλαία της διοργάνωσης. Η Τσεχοσλοβακία είχε ραντεβού με την ιστορία, όπως ακριβώς και η Γερμανία. Αμφότερες προέρχονταν από αγώνες που κρίθηκαν στην παράταση. Σίγουρα θα έπαιζε ρόλο και αυτό. Το ματς ήταν ένα deja vu για τους Γερμανούς. Μόλις στο 28′ ήταν πίσω στο σκορ με 2-0! Ωστόσο αντέδρασε άμεσα με τον Ντίτερ Μίλερ ενώ η μαχαιριά στους Τσεχοσλοβάκους ήρθε στο 89′! Ο Χόλτσενμπάιν λίγο πριν ο Σέρτζιο Γκορέλα σφυρίξει τη λήξη του ματς έστειλε τις δύο ομάδες να λύσουν τις διαφορές τους στην παράταση. Η παράταση δεν άλλαξε τίποτα και έτσι όλα κρίθηκαν στα πέναλτι. Στα πρώτα τρία πέναλτι είχαμε ισορροπία. Στο 4ο για την Τσεχοσλοβακία ευστοχεί ο Γιούρκεμικ, ενώ για τη Γερμανία αστοχεί ο Χένες! Φτάνει η στιγμή ο Άντον Πανένκα περνάει για πάντα στο πάνθεον του ποδοσφαίρου. Στέκεται απέναντι στον Ζεπ Μάιερ και ο… «αθεόφοβος» σκάβει το πέναλτι και στέλνει τη μπάλα εμφατικά και σαδιστικά στα δίχτυα! Η Τσεχοσλοβακία γράφει ιστορία και ο Πανένκα έχει τα… copyrights της εκτέλεσης. Της ιστορικότερης ίσως εκτέλεσης στην ιστορία, μαζί με μια αποτυχημένη εκτέλεση… Του Μπάτζιο στον τελικό με τη Βραζιλία το ’94…
Ο πρώτος σκόρερ
Πρώτος σκόρερ και μια εκ των τεράστιων μορφών της διοργάνωσης ήταν ο Ντίτερ Μίλερ. Δεν μνημονεύεται συχνά σαν τον Γκέρντ αλλά και εκείνος υπήρξε ένα τεράστιος κυνηγών εκείνων των χρόνων. Κουβάλησε την Δυτική Γερμανία στην πλάτη του και αν το έπαιρνε, θα ήταν σίγουρα η μορφή του τουρνουά. Ο στράικερ της Κολωνίας πέτυχε 4 γκολ στην τελική φάση!
Η ενδεκάδα του τουρνουά
(4-4-2) Βίκτορ (Τσεχοσλοβακία) – Όντρους (Τσεχοσλοβακία), Πιβαρνίκ (Τσεχοσλοβακία), Κρολ (Ολλανδία) – Μπεκενμπάουερ (Δ. Γερμανία) – Πανένκα (Τσεχοσλοβακία), Πολάκ (Τσεχοσλοβακία), Μπόνοφ (Δ. Γερμανία), Τζάγιτς (Γιουγκοσλαβία) – Ντ. Μίλερ (Δ. Γερμανία), Νέχοντα (Τσεχοσλοβακία)
